Kindnorm in het Vlaams Verkeersveiligheidsbeleid

In het Vlaamse regeerakkoord, goedgekeurd in september 2024, staat een belangrijke stap voor de verkeersveiligheid van onze kinderen. Het verkeersveiligheidsbeleid zal voortaan expliciet gericht zijn op het veiliger maken van schoolroutes, schoolomgevingen en andere kwetsbare zones voor actieve weggebruikers zoals fietsers en voetgangers. De kindnorm is het uitgangspunt. Dit houdt in dat verkeersomgevingen worden ontworpen, geëvalueerd en aangepast vanuit het perspectief van kinderen. Het uitgangspunt is dat een kind zich op een veilige en zelfstandige manier kan verplaatsen. Voor scholen en gemeenten biedt deze aanpak kansen om samen te werken aan veilige schoolomgevingen. Denk bijvoorbeeld aan het herbekijken van knelpunten op schoolroutes of het invoeren van slimme oplossingen zoals verkeersremmende maatregelen en zones 30. De visie ‘Schoolomgeving 2.0’ biedt gemeenten en scholen handvaten om schoolroutes en -omgevingen kindvriendelijker te maken.


Waarom is de kindnorm belangrijk?

De kindnorm legt de lat hoog voor verkeersveiligheid. Door kinderen als referentiepunt te nemen, creëer je een omgeving die veiliger is voor iedereen, niet alleen voor kinderen. Want als een omgeving veilig genoeg is voor een kind, is die ook veiliger voor ouderen, personen met een beperking, en andere kwetsbare groepen. Het is een preventieve en duurzame aanpak die niet alleen ongelukken voorkomt, maar ook bijdraagt aan de autonomie en ontwikkeling van kinderen in een veilige en gezonde omgeving.

Interessante link: https://www.goedgezind.be/jonge-kinderen/hoe-veilig-voelen-kinderen-zich-in-het-verkeer/

Kernprincipes van de kindnorm

  • Kinderen als maatstaf:

Bij het ontwerpen van verkeersinfrastructuur wordt gekeken naar de fysieke en cognitieve mogelijkheden van kinderen. Kunnen ze bijvoorbeeld veilig oversteken, zien ze aankomend verkeer goed, en wordt hun gedrag zoals onverwachte bewegingen voldoende opgevangen door de infrastructuur?

  • Actieve mobiliteit stimuleren:

De kindnorm wil ervoor zorgen dat kinderen veilig kunnen fietsen, wandelen of steppen zonder afhankelijk te zijn van volwassenen of gemotoriseerd vervoer. Dit draagt bij aan een gezonde levensstijl en meer onafhankelijkheid.

  • Bescherming van de meest kwetsbaren:

Kinderen worden beschouwd als de meest kwetsbare weggebruikers. Hun veiligheid wordt prioriteit nummer één, wat vaak betekent dat infrastructuur aangepast wordt om risico’s te minimaliseren, zoals het instellen van zones 30 of verkeersvrije schoolstraten.

  • Veilige routes en omgevingen:

Schoolroutes en omgevingen worden beoordeeld en aangepast zodat kinderen zonder gevaar naar school kunnen gaan. Dit omvat bijvoorbeeld veilige oversteekplaatsen, bredere fietspaden, verkeersremmers en duidelijke signalisatie.

  • Gemeenschappelijke verantwoordelijkheid:

De kindnorm vraagt om samenwerking tussen verschillende partijen: overheden, scholen, ouders, en buurten. Het doel is om een omgeving te creëren waarin kinderen veilig kunnen navigeren, ongeacht hun leeftijd of ervaring.

Schoolomgeving 2.0

Het Octopusplan hanteert al enkele jaren de visie ‘Schoolomgeving 2.0’. Bij het aanpassen van een schoolomgeving stellen we kinderen centraal door uit te gaan van de kindnorm: is de omgeving veilig, toegankelijk en aantrekkelijk genoeg voor kinderen? We zetten daarbij in op hun mobiliteit, het bevorderen van sociale ontmoetingen, het vergroenen van de omgeving, het creëren van ruimte voor beweging en het stimuleren van duurzame mobiliteit. Contacteer Octopusplan voor meer informatie.